Zo herkent u beleggingsfraude

Wie ooit eens een speelhal bezocht, is wellicht vertrouwd met het spel ‘Whack-a-Mole’.

Het concept is redelijk simpel. Op willekeurige momenten duiken er mollen uit de grond. Gewapend met een hamer is het uw job om hen weer de grond in te meppen. Maar hoe snel en hard u de mollen ook probeert uit te schakelen, ze blijven maar terugkomen … Zo is het ook met beleggingsfraude. Zelfs nadat hun valse websites of tradingplatformen offline zijn gehaald, proberen oplichters nieuwe openingen te vinden om hun frauduleuze activiteiten voort te zetten.

Beleggingsfraude komt in verschillende vormen en is een van de vele manieren waarop criminelen het op uw centen hebben gemunt. Vooral fraude met trading- en cryptocurrency platformen blijkt een hardnekkig probleem. Het aantal vragen en klachten over onregelmatige activiteiten of fraude dat de FSMA (de Belgische beurswaakhond) heeft ontvangen, blijft gestaag stijgen sinds 2017. Elk jaar, met uitzondering van 2022, contacteren steeds meer consumenten de FSMA over onregelmatige activiteiten. In 2023 werd een nieuw record gevestigd met een totaal van 2170 m.

Dat zijn bijna twee Belgen per dag die het slachtoffer worden van malafide praktijken op deze platformen. Meestal slagen de slachtoffers er niet meer in hun geld te recupereren, zijn het platform of hun ‘beleggingsexpert’ spoorloos verdwenen of worden de slachtoffers gevraagd extra kosten of ‘taksen’ te betalen.

Hoe gaan beleggingsfraudeurs te werk?

De oplichters benaderen slachtoffers op verschillende manieren. Soms kan dat telefonisch gebeuren met een overtuigend verhaal om te investeren in een bepaalde cryptomunt, buitenlands vastgoed, een beleggingsfonds, exclusieve wijnen, goud, enzovoort. Vaker gebeurt het via advertenties op sociale media, websites en andere online kanalen. Die advertenties bevatten dikwijls claims over een snelle manier om rijk te worden. Soms maken ze misbruik van de naam van een bekend persoon om uw nieuwsgierigheid te prikkelen (Zo maakt Kevin De Bruyne écht zijn fortuin!). Sommige fraudeurs benaderen hun slachtoffers zelfs via dating-apps en nepaccounts op sociale media. Als u op de advertentie klikt wordt u meestal doorverwezen naar een website of tradingplatform. Daar kan u zich registreren of een account aanmaken en meteen beginnen ‘investeren’. Oplichters bieden soms ook ‘gratis en revolutionaire’ tradingsoftware en opleidingen aan.

Hoe herkent u een frauduleus trading- of cryptoplatform?

Er bestaat geen 100% waterdichte formule om een betrouwbaar platform of een betrouwbare aanbieder van een frauduleuze te onderscheiden. Toch zijn er enkele waarschuwingssignalen die kunnen wijzen op malafide praktijken:

• Awards, kwaliteitslabels en vergunningen

Oplichters doen er alles aan om een professionele indruk te maken. Om u ervan te overtuigen dat u in goede handen bent etaleren ze graag kwaliteitslabels, awards en vergunningen op hun website. Ofwel zijn die nep, ofwel zijn die labels en awards gewoon gekopieerd.

• Getuigenissen van klanten

De oplichters gebruiken soms verzonnen getuigenissen om u te overtuigen dat er veel geld te verdienen valt. De verhaallijn gaat vaak als volgt: “Tim had moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Maar toen hij begon te traden op ons platform, veranderde z’n leven. Nu zwemt hij in het geld en rijdt hij met een blitse wagen rond.”

• 100% veilig

U kan uw geld op elk ogenblik opvragen en uw investering is gewaarborgd. Dat is tenminste wat er u (soms té) uitdrukkelijk beloofd wordt.

• Een account in minder dan een minuut

Het proces om een account te openen en geld te storten (dikwijls op een buitenlandse rekening) is meestal een fluitje van een cent. Er worden geen moeilijke vragen gesteld. Uw geld opnemen of een account sluiten is een heel ander verhaal. De oplichters proberen slachtoffers ook te overtuigen om steeds grotere sommen te storten.

• Word schatrijk!

De platformen spiegelen hoge rendementen en onrealistische winstbeloftes voor. In de praktijk worden de slachtoffers armer, en de oplichters rijker.

• Geen of lage kosten

Frauduleuze platformen kunnen zich voordoen als goedkoper dan de concurrentie, maar in werkelijkheid verbergen ze vaak kosten die pas later naar boven komen.

Bent u van plan om te beleggen of investeren? Enkele tips

• Controleer of het platform een vergunning heeft van het FSMA. U kan ook checken of het platform op de zwarte lijst staat en de jongste waarschuwingen bekijken. Gebruik enkel een platform van een bekende en betrouwbare financiële instelling als u wil beleggen.
• Check of de aanbieder betrouwbaar is door te zoeken naar reviews (blijf evenwel kritisch voor valse testimonials van dolgelukkige klanten). Zijn er geen of enkel slechte reviews, dan is dat een teken aan de wand.
• Controleer of er een klantenservice is, en of die effectief bereikbaar en behulpzaam is. Check waar het bedrijf is gevestigd (en dubbelcheck het adres bijvoorbeeld op Google Maps met streetview).
• Onderzoek goed waarin u overweegt te beleggen. De producten waarin u wil investeren kunnen mogelijks fictief, ofwel heel speculatief en extreem risicovol zijn zoals binaire opties, CFD’s en Forex. Dat zijn producten waarmee u gokt op een koersdaling of -stijging. Maar liefst 75% tot 89% van deze beleggingen zijn verlieslatend. In België geldt niet voor niets een verbod op de commercialisering van deze producten aan particulieren.
• Deel nooit uw bankrekeningnummer, kredietkaartgegevens, geboortedatum of andere gevoelige informatie als u daarom gevraagd wordt. Verleen zeker nooit toegang tot uw bankrekening of uw computer als iemand u daarom vraagt.