Don’t try to catch a falling knife

Een aandeel dat op korte tijd flink in waarde daalt. Voor sommigen is het een koopkans, voor anderen een alarmsignaal. Daar is de volgende beurswijsheid voor uitgevonden: “don’t try to catch a falling knife.” Vrij vertaald: probeer geen vallend mes op te vangen. Niet alleen in de letterlijke zin een hachelijke onderneming.

In mensentaal

“Don’t try to catch a falling knife” is een bekende waarschuwing voor beleggers. Kort samengevat, komt het hierop neer:

• Stap niet impulsief in een aandeel dat stevig aan het dalen is;
• Wacht tot er duidelijke tekenen zijn dat de koers stabiliseert of zich herstelt;
• Probeer geen koopjes te doen op het moment dat niemand weet waar de bodem ligt.

Met andere woorden: denk eerst na voordat u koopt, want niet elke dip staat voor een interessante kans. Soms is het daadwerkelijk het begin van een langdurige val.

Wie zei het eerst?

De uitdrukking dook voor het eerst op in de Engelse literatuur, ergens in het begin van de 20 eeuw. Maar in de beurswereld maakte deze catchy quotepas furore in de latere jaren 80, meer bepaald op Wall Street.De vergelijking met een vallend mes is niet lukraak gekozen. Wie te snel ingrijpt, snijdt mogelijk in zijn eigen vel. Wie wacht tot het mes op de grond ligt, blijft ongedeerd. De beeldspraak bleef sindsdien hangen en groeide uit tot een universele waarschuwing tegen impulsief beleggen.

Gaat het er echt zo aan toe op de beurs?

Absoluut. De beursgeschiedenis telt talloze voorbeelden van aandelen die tijdelijk goedkoop leken, maar waar de val achteraf nog veel verder ging. Beleggers die dachten een gouden zaak te doen van zodra de koers weer zou stijgen, bleven achter met forse verliezen.

De psychologische valkuil is duidelijk: een plotse daling wekt de indruk van een buitenkans. Maar zonder de context rond die daling, blijft het bij blind kopen.

Een regen van “falling knives” vanuit The States

De beruchte – en intussen al historische – tariefheffingen van president Donald Trump schudden de wereldeconomie helemaal door elkaar. Op korte tijd ging de ene na de andere beurskoers in het rood. Alleen al in de Verenigde Staten ging op amper twee dagen tijd 6,6 biljoen dollar in aandelen in rook op. Tal van beursexperten lieten hun licht schijnen op de zaak: hét moment om te kopen of toch nog (even) wachten? Een vraag die nog vaak zal opduiken in tijden van geopolitieke onrust.

Het proberen waard?

Mits een goede timing kan het blad van een vallend mes perfect tussen uw twee handen belanden, zonder dat u een druppel bloed verspilt. Doen of toch maar niet?

De wijsheid van de expert: “Een stevige crisissituatie? Waarom wachten met investeren?”

Pascal Paepen is docent Bank & Beurs aan de KU Leuven, lector aan de Thomas More Hogeschool en mede-oprichter van de beleggerswebsite Spaarvarkens.be. Als voormalig bankier gebruikt hij zijn expertise vandaag om mensen te helpen de overstap naar het beleggen te maken.

“De vraag die (beginnende) beleggers zich moeten stellen, is de volgende: neemt de koers van één bepaald bedrijf een flinke duik of gaat de hele markt erin mee? Eind 2021, begin 2022 zagen we de beurs maandenlang in het rood gaan door forse rentestijgingen. Bij dergelijke, bredere beursfenomenen kan een belegger gerust instappen in een vallende koers, als dat gespreid gebeurt. Bijvoorbeeld door in te kopen bij -20%, -25% en -30% door alerts in te stellen. De geschiedenis leert ons dat zelf de grootste crisissen rond die verliezen een keerpunt naar kennen en stilaan terug de klim naar boven inzetten.”

“Op bedrijfsniveau is zo’n“falling knife” misschien meer aan de hand en doe je er best aan om eerst te analyseren wat er gaande is. Dreigt er een faillissement, is er een cruciaal contact niet afgesloten? Maar ook daar: misschien is één kapitaalinjectie genoeg om de trein weer op de rails te krijgen. Context is dus de sleutel, maar wachten op het dieptepunt is volgens mij niet de oplossing. Durf gerust te investeren wanneer het rommelt, er liggen misschien wel opportuniteiten in een stevige crisissituatie.”

Hoe één “njet” het deed voor Galapagos

Het Mechelse biotechbedrijf Galapagos kende in 2020 een enorme terugval op de beurs nadat hun belangrijkste medicijn Jyseleca geen goedkeuring kreeg in de Verenigde Staten. Hun aandelenprijs zakte van ruim 230 euro naar 50 euro in iets meer dan een jaar tijd.Sommige beleggers dachten dat het aandeel in solden stond. Maar zelfs in 2025 heeft Galapagos zich nog niet hersteld hiervan. Wie te vroeg instapte tijdens de daling bleef dus lange tijd met een verlies zitten.

Waar moet u als beginnende belegger zeker op letten?

Een aandeel dat stevig daalt, staat niet automatisch garant voor een gouden verrijzenis. De volgende mogelijke aanpakken kunnen u alvast helpen om valkuilen te vermijden:

1. Zoek altijd naar de reden achter de daling

Is de koersdaling het gevolg van veel uitstappers op hetzelfde moment of ligt de oorzaak ergens anders? Is er slecht nieuws gelanceerd over het bedrijf, de sector of de ruimere economie? Kijk verder dan de pure koersbeweging. En wat kunt u leren van soortgelijke koersbewegingen uit het verleden?

2. Wacht op (subtiele) signalen van herstel

Is de koers zich aan het herstellen? Let op signalen zoals een stabiliserende koersbeweging, positieve winstcijfers of experten die plots terug hun vertrouwen in het bedrijf uitspreken.

3. Investeer gefaseerd

Gelooft u oprecht dat er een herstel zit aan te komen, maar wilt u toch de nodige voorzichtigheid in bouwen? Koop dan uw aandelen in kleinere stukjes, gespreid over de tijd. Zo verkleint u het financiële risico.

Hoe Deliveroo niet (meteen) “deliverde” op de beurs

In coronatijd waren maaltijdkoeriers graag geziene – en voor lange tijd ook een van de weinige – gasten aan huis. Naar de beursgang van Deliveroo in maart 2021 werd dan ook massaal uitgekeken. Niet in het minst omdat er op dat moment al veel kritische bedenkingen waren over het businessmodel van het bedrijf. Het werd een anticlimax. Het aandeel zakte meteen en bleef ondanks een korte opflakkering verder dalen, zeker vanaf 2022. Wie te vroeg kocht na de val, moest nog een heel bittere pil slikken. Wie wachtte om in te stappen toen de trend keerde begin 2023 had wel een goede zaak gedaan, want sindsdien is het aandeel weer aan een gestage klim bezig.

Van beurswijsheid naar levenswijsheid

“Don’t try to catch a falling knife” is een van de meest visuele beurswijsheden, en niet zonder reden. Wie probeert te timen op buikgevoel, riskeert zich te snijden. Wachten, analyseren en pas daarna kopen blijkt vaak de veiligste keuze.

Geduld uitoefenen, hoeft trouwens niet passief te zijn. Het is eigenlijk net het omgekeerde: actief wachten op het juiste moment. Want net zoals in het echte leven kan een uitdaging of dieptepunt de start van een nieuwe bloeiperiode betekenen, als u het goed aanpakt.